Een foto van de Delfshaven

Helaas heb ik alweer een poos niets meer van me kunnen laten horen…
26 februari, een bijzondere dag, we mochten voor het echt gaan varen. Dit keer niet op de radarsimulator maar op het opleidingsschip de Delfshaven, onder (oud)leerlingen wel bekend als de kotskotter.

De dag begon op tijd, om half negen werden we bij de Jobshaven, bij school verwacht, waar de Delfshaven al lag. Aan boord dronken we een kort bakkie en toen we compleet waren (Ik ging op pad met 4 medestudenten) mochten we assisteren bij het trossen losgooien om te vertrekken. Eenmaal los van wal kregen we door het begeleidende bemanningslid uitleg over de ankerlier en hoe men met trossen om moet gaan, zoals netjes opbergen na gebruik en het juist vastleggen van het schip.

Intussen had de kapitein ons naar de waalhaven gevaren en mochten we naar de brug toe om te gaan beginnen aan de manoeuvreeroefeningen. Na wat korte uitleg over het schip en de apparatuur op de brug mochten we van start met de eerste oefening. Het stilleggen van het schip. Door schroefwerking van een schip zal de achtersteven bij het achteruitslaan een kant op uitwijken. Op deze uitwijking moet je anticiperen bij het stilleggen van het schip, waar we mooi mee konden oefen bij het uitvoeren van de oefening. Om de beurt mochten we achter het roer (pookje) en de telegraaf dit zelf gaan proberen.

Vervolgens was de opdracht om rond te gaan op kort bestek (in auto-termen ‘straatje keren’), van belang is om hierbij goed de snelheid en de afstand tot de kade in te schatten. De Delfshaven reageert erg traag op de telegraaf, het duurt namelijk ongeveer 6 seconden voordat de machine doet wat je op de telegraaf aangeeft. Goed opletten dus dat je als je recht op de kant afvaart op tijd gas achteruit geeft

Nadat we allemaal aan de beurt zijn geweest mochten we het schip gaan meren aan bakboord zijde. Een makkie dacht ik, gewend aan het manoeuvreren met een jacht met boegschroef. Niet dus, we moesten de boegschroef achterwege laten en volledig op het roer en de schroefwerking het schip tegen de kant krijgen. Maar oefening baart kunst, en na drie keer afgekeken te hebben bij mijn klasgenoten is het mij toch zelf aardig gelukt :), alleen een beetje dicht op de kant…

De tijd aan boord was alweer veel te snel voorbij en we moesten helaas al weer terug naar school om te wisselen met de volgende groep. We mochten nog even helpen met het afmeren en de trossen vast te maken, maar toen was het avontuur toch weer voorbij. Ik vond het een erg gave ervaring, vooral leuk om nu daadwerkelijk aan boord te staan en de theoretische kennis toe te kunnen passen in de praktijk.

Hieronder zie je een foto gemaakt door een klasgenoot van de Delfshaven en een actiefoto aan boord .

Voor de vakantie hadden we er al een middagje les in gekregen: het manoeuvreren met sleepboten. Ook deze keer was er weer een sleepbootkapitein van Smit aanwezig, die ons alles kon vertellen van het varen en manoeuvreren van ASD sleepboten, waarmee we gingen varen. ASD sleepboten beschikken over twee beweegbare schroefen, die 360 graden en onafhankelijk van elkaar kunnen draaien. Hierdoor kan men gemakkelijk de sleepboot om de eigen as laten draaien, en schuin varen (‘side stepping’).

Eerder hadden we al kennisgemaakt van deze bijzondere besturing, die volledig afwijkt van het principe van het varen met een schroef en een roer bij de schepen waar we normaal op varen. Je moet echt het principe van het sturen, stoppen, etc. snappen met de twee schroeven om bijvoorbeeld de juiste kant op te sturen. Vandaag begonnen we met een beetje rond te varen en weer te wennen aan de besturing. Daarna nam ik plaats in de sleepboot, om een groot schip bij het hek te gaan begeleiden bij het binnenvaren van de haven van Willemstad, Curaçao. Een medestudent nam plaats naast de begeleider om via het simulatie-programma het grote schip het haven binnen te loodsen.

Via een portofoon kregen we op de sleepboot commando’s van de ‘loods’ door. We kregen bijvoorbeeld het commando het hek van het schip naar bakboord te draaien, zodat er gemeerd kon worden aan de kade. Nadat het schip gemeerd was, mocht ik de rol van de loods overnemen, en stapte de medestudent aan boord van de sleepboot. Ik loodste het schip weer door de smalle haveningang richting zee.

Vanmiddag hebben we nog enkele uren gemanoeuvreerd met de Delfshaven. We zetten weer koers richting de Waalhaven, waar we onder andere het draaien op kort bestek en het meren oefenden. We hebben zowel het draaien naar bakboord als het draaien naar stuurboord, en het meren aan bakboord en stuurboord uitgevoerd. Als laatste meerden we nog stuurboord aan, waarbij we achteruit aan kwamen varen.

Bij dit bericht zijn enkele foto’s van de simulator en het manoeuvreren van vandaag (en één foto van de eerdere sessie met het varen met sleepboten) bijgevoegd. Deze week zal ik ook nog een video plaatsen van het manoeuvreren met de Delfshaven.

We gingen eerst op de wind en stroom manoeuvreren aan de Lloydkade. Door de vrij krachtige oostenwind van vandaag, en afgaand water, was het interessant om daar te gaan manoeuvreren. De bedoeling was eerst de Jobshaven uit te varen, en dan achteruit in de richting van de Schiehaven te varen, waarbij enkel de boegschroef werd gebruikt om parallel aan de kade te blijven varen.

Daarna krijg ik de opdracht de Delfshaven bakboord langszij te leggen, zónder gebruik te maken van de boegschroef. Met de ervaren wind en stroom was dit nog best lastig. Je moet er rekening mee houden dat deze factoren aanwezig zijn, en je constant weg zullen zetten wanneer je niet met de kop in de wind ligt. Als je hierop inspeelt met je roer en je hoofdmotor, en ook gebruik maakt van de schroefwerking wanneer je achteruit slaat, kun je het schip mooi langszij leggen.

Deze eerst oefening was meteen wennen ten opzichte van waar ik tijdens mijn stage mee te maken had: op veel kleinere schaal, waardoor het schip natuurlijk veel sneller reageert op het roer of de motor. Je draait heel snel, en maakt al snel een behoorlijk vaart als je gewoon langzaam voor- of achteruit vaart.

We vervolgden de oefening in de Waalhaven. Hier deden we dezelfde oefening opnieuw: het achteruit varen met en bakboord langszij leggen van de Delfshaven, maar deze keer enkel met de invloed van de wind. Na afloop deden we ook nog een variatie: stuurboord langszij. Dit gaat in principe op dezelfde manier, maar je moet er nu wel rekening mee houden dat je je schroefwerking op een andere manier moet benutten, want je draait de andere, in dit geval ‘verkeerde’ kant op wanneer je achteruit slaat, aangezien de Delfshaven een rechtse schroef heeft.

Verder hadden we nog een kleine reisvoorbereiding gemaakt voor de volgende dag. Volgens het weerbericht zou er flink wat wind zijn, dus hadden we ook, naast de standaard route over zee, de alternatieve, binnendoor-route voorbereid. De reis zou weer eindigen in Rotterdam, omdat wij de laatste groep studenten waren.

Vanochtend iets voor 7:00 uur vertrokken we richting zee. Eerst de haven uit via de sluis, en dan de geulen volgen. Bij Westkapelle heb ik nog een zichtpeiling gedaan op de lichtenlijn van de vuurtoren en een ander vuur. Op deze manier konden we de tc van het gyrokompas bepalen.

Helaas kwam de weersvoorspelling uit: er stond flink wat wind. Dit zorgde voor een flinke zeegang, wat bij sommige mensen voor een vorm van zeeziekte zorgde. Hierdoor heb ook ik jammer genoeg niet veel meegekregen van het stuk zee tot aan Maasmond. Rond 15:00 uur kwamen we aan in de Jobshaven bij de hoofdlocatie van het STC in Rotterdam. Hier werden we afgezet, zodat we gemakkelijk richting huis konden gaan.

Al met al was het een leuke dag om voor de verandering weer eens met de Delfshaven mee te varen. De zeeziekte was uiteraard alleen wat minder.